 
Şahdamar (karotis) darlık ve tıkanıklıkları beyin fonksiyonlarının bazılarının kaybı ve geçici ya da kalıcı felç ile sonuçlanan inme ile direkt ilişkilidir. En önemli nedeni damar sertliği (ateroskleroz) olduğu için diğer kalp ve damar hastalıkları ile birlikte sık görülür. İleri yaş, sigara içimi, obezite, diyabet (şeker hastalığı), ailede kalp ve damar hastalığı bulunması riski arttıran faktörlerdendir.
Karotis darlık ya da tıkanıklıklarının çoğu belirti vermez. Kontrol amaçlı yapılan renkli doppler ultrasonografide saptanabilirler. Diğer bir kısım hastada geçici ya da kalıcı inme gelişebilir. Bu da geçici ya da kalıcı görme kaybı, konuşma bozukluğu ve kol-bacaklarda felç ile karşımıza çıkabilir. Ana neden darlık olan bölgedeki damarı daraltan plaktan parçalar koparak beyindeki bir bölgenin dolaşımının durmasıdır. Bu dolaşımı bozuln beyin bölgesinin fonksiyonlarının kaybı görülür. Hafif halinde bu bulgular geçicidir ve geçici iskemik atak (TIA) olarak adlandırılır. Bir gurup hastada bu bulgular kalıcı olabilir. Bu hasta gurubunun bir kısmı kaybedilebilir, diğerleri ise bakıma muhtaç kalacaktır.
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları sonucunda kesin tanı koymak için görüntüleme yöntemlerine başvurmak gerekir. Boyun renkli doppler ultrasonografisi, MR ya da BT anjiografi ya da klasik anjiografi tanıda kullanılan görüntüleme yöntemleridir.
Tedavide açık ameliyat (karotis endarterektomisi) ya da kapalı (endovasküler) yöntem uygun hastalarda uygulanabilir. Açık ameliyat lokal, spinal ya da genel anestezi ile yapılabilir. Darlığı oluşturan plak cerrahi olarak çıkarılır. Hastanın 2-3 gün hastanede yatması yeterlidir. Endovasküler yöntemde kasık bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulup özel iğnelerle kasık atardamarına girilir. Anjiografi çekilip darlığın yeri belirlenir. Stentleme öncesi küçük parçacıkların beyin kan dolaşımına geçmesini önlemek için geçici bir filtre takılır. Daha sonra darlık bölgesine stent (metal borucuk) yerleştirilerek darlık açılır. Stentleme işlemi de açık cerrahiyle eş değerde başarılı bir yöntemdir. Hastaların işlem sonrası bir gün hastanede yatması yeterlidir.